Ove godine navršava se 90 godina otkako je sagrađena zgrada Rimokatoličke crkve Svete Ane. Ovaj bogoslužbeni hram od kulturno-istorijske vrednosti podignut je 1928. godine kao prva rimokatolička crkva u Srbiji izvan Beograda, nakon Prvog svetskog rata. Danas Crkva Svete Ane u Šapcu svake godine, osim žitelja Šapca, okuplja i hodočasnike iz okolnih gradova.
Katolička crkva 1930. godine (Foto: Međuopštinski istorijski arhiv)
Brojniji dolazak katoličkog stanovništva u Šabac zabeležen je posle Prvog svetskog rata. Među njima bio je znatan broj uglednih građana – lekara, pravnika, inženjera, ali i zanatlija koje su bile potrebne Šapcu. Deceniju nakon oslobođenja grada bilo je svega 150 pripadnika katoličke vere, a već prema popisu stanovništva iz 1931. godine, u gradu koji se ubrzano razvijao, bilo je ukupno 778 katolika.
Crkva Svete Ane danas (Foto: J. Gubelić)
Pripadnici katoličke veroispovesti dugo nisu imali svoju crkvu u Šapcu. Oni su posle oslobođenja nedeljom i većim praznicima koristili prostorije Podrinske učiteljske škole i Kola srpskih sestara u Masarikovoj ulici. Na molbu beogradskog nadbiskupa Rafaela Rodića, šabačka opština je 1927. godine ustupila plac za izgradnju crkve u blizini Železničke stanice, a u junu 1928. godine počelo je kopanje temelja crkvene zgrade. Svečani blagoslov i polaganje kamena temeljca obavio je 29. jula 1928. fra Krsta Belamarić, kanonik Beogradskog kapitola, uz prisustvo sveštenstva i zastupnika gradskih vlasti, a svečano osveštanje bilo je nakon svega nekoliko meseci, u oktobru iste godine, kada su završeni crkva i parohijski dom na Bairu. Tada je osnovana i župa Svete Ane, koja obuhvata Šabac i područje do Beograda, sve do granice sa BiH.
Unutrašnjost crkve (Foto: J: Gubelić)
Kipove od lipovog drveta Blažene Device Marije i Svetog Ante Padovanskog, koji se i danas nalaze u crkvi, izradio je Dragutin Horvat iz Domžala, pored Ljubljane. Osveštao ih je 1935. godine Petar Vlašić, konsultor Beogradske nadbiskupije. Zabeleženo je da je iste godine u crkvi krštena 31 osoba, a venčano je 16 katoličkih parova.
Detalji u unutrašnjem delu (Foto: J. Gubelić)
U periodu od izgradnje crkve, pa do Drugog svetskog rata, prema navodima iz tadašnjih glasila, česte su bile svetkovine i prigodna dešavanja katoličkog življa na kojim su se okupljali Šapčani svih vera, često uz izvedbe školaraca i muziku, a obavezno je bilo i prisustvo gradskih vlasti, vojske i katoličkih vernika iz okolnih sremskih mesta – Nikinaca, Platičeva.
Figure bogatog kolorita (Foto: J. Gubelić)
U Šabačkom glasniku na Uskrs 1936. godine stoji zanimljiva primedba da dok je poseta na prazničnoj službi u pravoslavnoj crkvi bila neznatna – nije bilo trgovaca, zanatlija tek po neki, od činovnika i oficira niko, samo dva nastavnika gimnazije, katolička crkva na Veliku subotu i prvi dan Uskrsa bila je prepuna.
Kipovi od lipovog drveta Blažene Device Marije i Svetog Ante Padovanskog (Foto: J. Gubelić)
Nadbiskupija beogradska Rimokatoličke crkve u Srbiji pokrenula je 2008. godine inicijativu da se poruši crkva Svete Ane i na tom mestu izgradi veća rimokatolička crkva, sa izgovorom da u Nadbiskupiji beogradskoj nisu imali saznanja o razlozima za izgradnju crkve Svete Ane, jer skoro ništa od arhivske građe nije sačuvano. Na zahteve Nadbiskupije nije se moglo odgovoriti potvrdno i zato rimokatolička crkva Svete Ane u Šapcu stoji na mestu koje joj je namenio Šabac, neobične arhitekture, ali sa istorijom koja prevazilazi sva osporavanja. (Iz Vikipedije)
Klupe za misu (Foto: J. Gubelić)
Crkva je evidentirana u bazi nepokretnih kulturnih dobara u Republici Srbiji aktom Zavoda za zaštitu spomenika kulture „Valjevo” i da kao nepokretno kulturno dobro ima „vredna istorijska i spomenička svojstva”, iako nije utvrđena za spomenik kulture.
