Ranovizantijsko utvrđenje Konjuša na Ceru, u ataru sela Miloševac, opština Šabac, datira u epohu rane Vizantije, odnosno u 5. i 6. vek. Arheološko nalazište se ubraja u spomenike kulture od velikog značaja.
Predeo koji nikog ne ostavlja ravnodušnim ( Foto: https://jelenadilber.wordpress.com)
Na osnovu rezulatata arheoloških iskopavanja, utvđenje je nesumnjivo izgrađeno u vreme kada počinje, posle varvarskih upada tokom 4. i 5. veka, ponovno utvđivanje severne granice istočnog Rimskog carstva. Početkom 6. veka vode se borbe između Vizantije, Teodorove gotske države i kasnije Gepida za teritorije između Singidunuma i Sirmijuma. Kao rezultat tih borbi bilo je ponovno učvršćivanje vizantijske vlasti na ovoj teritoriji. Obnova starih rimskih utvrđenja započinje već za vreme vladavine careva Anastasija i Justinijan I. Naročito je intenzivna izgradnja novih utvrđenja na području severnih graničnih teritorija za vreme Vlade cara Justinijana (527-568 g.). Prema Prokopijevim podacima, Justinijan je na dunavskom limesu izgradio oko 60 utvrđenja. U svetlu tih zbivanja treba posmatrati i nastanak utvrđenja na lokalitetu Konjuša na Ceru. Utvrđenje se nalazi na izvanrednom strategijsko – geografskom položaju, na savernim uzvišenjima planine Cer, na mestu odakle se veoma lako može kontrolisati savska dolina i Srem. Ovako izabran položaj utvrđenja se u potpunosti uklapa u koncepciju obnovljenog vizantijskog limesa. Utvrđenje je imalo, pored kontrole ove nemirne teritorije, za cilj i sprečavanje varvarskih prodora na jug prema vizantijskim teritorijama u centru Balkana. Oblik utvrđenja je u potpunosti podređen konfiguraciji terena, koristeći sve njegove prednosti. Sa rovom i tri kule isturene prema najpristupačnijem delu, ovo utvrđenje predstavlja veoma značajan primer fortifikacione arhitekture toga vremena. Poseban značaj utvrđenja je što je to jedino poznato ranovizantijsko utvrđenje na delu limesa zapadno od Beograda. Uništeno je verovatno u doba avarsko-slovenskih prodora, krajem 6. veka ili početkom 7. veka i više nije obnavljano.
Izvor: Wikipedia
