Dan mladosti ne slavimo već tri decenije, ali u sećanjima mnogih generacija do 1988. godine ostalo je masovno uzbuđenje, i opštenarodna pomama u vezi sa proslavom takozvanog rođendana doživotnog predsenika Josifa Broza Tita. Pravilne kolone i pesma na sletovima, ukazana čast prilikom nošenja i predavanje štafete ostaće u srcima Titovih pionira, čije marame, kape i značke i danas se čuvaju sa ponosom.
Dan mladosti u Šapcu 1946. godine (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv Šabac)
Slavljen u svakom kutku bivše države, to je bio praznik sa mnogo priredbi, sletova i završnom svečanošću na stadionu JNA u Beogradu, gde bi Titu bila uručena štafeta mladosti, koja je prethodno mesecima nošena kroz celu Jugoslaviju.
Prvi slet u Šapcu održan je 1946. godine, kada je na hiljade Šapčana, gledalaca i učesnika, izašlo na ulice da povodom Titovog rođendana, slavi jedinstvo svih naroda i narodnosti nekadašnje države. Svečano obučeni, duž ulica grada posmatrali su uređene kolone učesnika, omladinaca u specijalnim kostitima. Na ustanovama u centralnim ulicama stajale su slike državnika i proklamatora komunističke ideologije.
Ulice prepune ljudi (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv Šabac)
Odavanje počasti državniku u srpskoj tradiciji nije ništa novo. Slične manifestacije – veliki sletovi i štafeta kao znak slavljenja mladosti i snage, koju su nosili omladinci, održavale su se i u doba Kraljevine Jugoslavije, u čast rođendana kralja Petra II.
Međutim, mnogi zaboravljaju da je Josip Broz, zapravo rođen 7. maja 1892. godine u Kumrovcu, a kako je u vreme između dva svetska rata, u periodu dok je KPJ bila u ilegali i zvanično zabranjena, koristio je lažna dokumenta u kojima je kao datum rođenja stajao 25. maj. Nakon Drugog svetskog rata prirodno je taj datum i zvanično ustanovljen u njegovoj biografiji .
Pioniri u povorci 1946. godine (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv Šabac)
Štafeta mladosti je uvedena 1945. godine, na predlog omladine Kragujevca, kao „Titova štafeta“. U prvoj Titovoj štafeti, učestvovalo je 12500 omladinaca, koji su, pretrčavši trasu dugu 9000 kilometara, Titu predali prvih devet štafetnih palica i Plavu knjigu sa 15000 potpisa omladine Šumadije. Te prve štafete predate su mu u Zagrebu, dok je narednih godina, sve do 1956. Tito lično primao poslednje nosioce štafete pred Belim dvorom u Beogradu, čemu je prethodio svečani doček na Trgu Republike. Na njegovu inicijativu godine 1957, taj događaj proglašen je za „Dan mladosti“. Do Titove smrti 1980. godine, štafeta se dodeljivala lično njemu na Stadionu JNA u Beogradu.
Šapčani slave Dan mladosti (Izvor: Međuopštinski istorisjki arhiv Šabac)
Iz istorije proslava ovog praznika u Šapcu, na fotografijama je zabeležen i 25. maj 1955. godine, kada je štafeta proneta kroz grad. Na jednoj od slika, u ime Šapčana, pozdrav štafeti iskazuje Boda Savić, tadašnji predsednik opštine.
Pozdrav štafeti od strane predsednika opštine (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv Šabac)
„Druže Tito, mi smo tvoji i ti si naš“, zaklinjali su se mladi pioniri, nosioci nove radničke snage u Jugoslaviji, a mnogi od njih i danas sa ponosom to ističu. I mladi Šapčani, raznih zanimanja, iz svih škola i sa raznih krajeva ovog područja, činili su okosnicu ovog velikog slavlja. Slike upravo govore više od bilo kakvih informacija, a njihova nasmejana lica pod pionirskim kapama svedoče da se jednakost i te kako živela.
Učenici Učiteljske škole u Šapcu 1955. (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv)
U to vreme, kada su, pokrenuti zajedničkom energijom i opštenarodnom radošću nosili štafetu mladosti, nisu bili ni svesni njenog pravog značenja. Za njih je to bio umetnički predmet koji je, uz prethodno dobru fizičku pripremljenost i bojazan od oštećenja, trebalo čuvati i trčati do sledećeg učesnika manifestacije. A iz priloženog vidimo da u njenoj pratnji učestvuju i školarci, sportisti, vojska, policija i obični građani.
U pratnji štafete (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv)
Šapčani su u ovoj manifestaciji učestvovali kao posmatrači, pešaci, fiskulturisti, ali i na raznoraznim prevoznim sredstvima – za štafetom su išli na konjima, biciklima, u automobililma, grupno okupljeni na kamionima, pa čak i na traktorima. Svima je cilj bio isti, da odaju počast predsedniku, a ujedno proslave mir, jednakost i prosperitet države.
Šapčani u povorci (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv Šabac)
Štafeta mladosti 1980. godine, koja se u susret osamdeset osmom Titovom rođendanu, na dan njegove smrti 4. maja zatekla na putu po Hrvatskoj, prekinula je svoj put i položena je na odar predsednika u Skupštini SFRJ.
Posebna je čast bila učestvovati u paradi na konjima (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv)
Za vreme Titovog života, poslednja priredba održana je 1979, a nakon 1988. godine na beogradskom stadionu nikada više neće biti proslava povodom Dana mladosti, budući da je 1989. godine SSOJ ukinuo ovu, nekada popularnu, manifestaciju.
Datum koji je zaboravljen (Izvor: Međuopštinski istorijski arhiv Šabac)
Danas se sve ove štafete mogu pronaći u Muzeju Jugoslavije. Ne zna se njihov tačan broj, ali se procenjuje da se u muzejskom depou nalazi više od 22.000 štafeta, dok je Kući cveća izloženo oko 400 najzanimljivijih.
