U neposrednoj blizini centra Osečine, jedan kraj drugog, nalaze se dva simbola vere posvećena Vaznesenju Gospodnjem – stara crkva, prvi put podignuta u prvoj polovini 17. veka, i nova, sagrađena pred sami Drugi svetski rat. Ponosni na dugu tradiciju hrišćanske zajednice u ovom kraju, meštani Osečine i okolnih sela s radošću svoje prigode praznuju u ovim svetinjama, gde se od ove godine čuva čestica moštiju Svetog vladike Nikolaja Velimirovića.
Kao najdrevnija građevina, stara osečinska crkva svedočila je svim dobrim i lošim događajima ovog mesta. Nepokretno je kulturno dobro i spomenik kulture od velikog značaja. Po podizanju je najpre bila posvećena svetom Georgiju, a od 1765. Svetom Vaznesenju Gospodnjem.
– Prvi pomen crkve nalazi se u Račanskom pomeniku, gde je 1638. godine zabeležen prilog sveštenika iz Osečine manastiru Rači. To je najstariji podatak o postojanju crkve u Osečini. Pošto se pominje da je već bio sveštenik i da je dao prilog, pretpostavljamo da je crkva postojala dosta ranije – kaže predsednik Skupštine opštine Osečina, istoričar Svetozar Gačić.
Turci su je više puta palili, a u brojnim ratnim razaranjima, uništene su brojne ikone, drugi religijski predmeti i značajna dokumentacija. Svaki put je obnovljena po uzoru na svoj originalni izgled.
– Pretpostavlja se da je nekada bila brvnara, i da je na istom temelju izgrađena posle 1765. današnja crkva zidanica. Na osnovu podataka kojima raspolažemo znamo da je obnovljena otprilike u prvoj polovini 19. veka, posle ustanaka – kaže Gačić.
Osnova joj je u obliku broda sa petostranom apsidom, ranije je imala ulazni trem, ali je on zazidan, u obnavljanjima posle Prvog i Drugog srpskog ustanka. Gradili su je majstori iz Osata. Građena je od kamena, a pokrivena drvenim crepom – klisom. Krovna konstrukcija je zamenjena i popravljena 1972.
Na uzvišici u okviru groblja, sagrađena je i spomen kosturnica poginulim ratnicima iz Prvog svetskog rata.
Neposredno uz staru crkvu, kasnije je podignuta nova crkva. Njena izgradnja trajala je od 1935. do 1940. godine, a amanet vladike Nikolaja Velimirovića o oslikavanju ovog hrama realizovan je pre nekoliko godina.
– Mi u Osečini srećni smo što imamo ovako lepa dva hrama na jednom mestu i volimo da dolazimo na liturgije i molitve u njih. Inače je ovaj naš kraj poznat po pobožnosti. Pravoslavna hrišćanska bogomoljačka zajednica posle Prvog svetskog rata nastala je na ovim prostorima. Postojala je i Banatu pre rata, ali na višem nivou organizovana je tek kada je vladika Nikolaj postao duhovnik cele pravoslavne hrišćanske zajednice. Tada je i u Osečini došlo do razvoja ove zajednice, koja je kod nas posvećena Svetom Dimitriju. Sveti vladika Nikolaj Velimirović voleo je to da istakne. Mi smo i danas ponosni na tu našu pravoslavnu crtu – priča Gačić.
O vezi vladike Nikolaja Velimirovića i Osečine govori i nedavno organizovana izložba u Parohijskom domu koja naziv nosi po izreci kojom je vladika etimološki odredio ovaj kraj – Osečina, od zla odsečena.
– Izložba u parohijskom domu posvećena je Svetom vladici Nikolaju Velimiroviću. Napomenuo bih da je na predlog Skupštine opštine Osečina i uz blagoslov preosveštenog tadašnjeg vladike Lavrentija u narednom periodu, u šumi iznad hrama, planiran park posvećen svetom vladici Nikolaju – istakao je on.
Kroz brojna poznanstva i svoje tekstove, vladika Nikolaj Osečinu pominje kao veliko duhovno mesto sa jakom verom i dobrim ljudima. Zbog toga je na treće Trojice ove godine u Hram Vaznesenja Gospodnjeg stigla čestica moštiju ovog srpskog svetitelja, koju je kao verni dar pravoslavnom narodu ovog kraja doneo otac Georgije, iguman Manastira Lelić.
Iz serijala BLAGO PODGORINE. Projekat je sufinansiran iz budžeta Opštine Osečina. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
